Als zelfstandige in hoofdberoep moet men ieder kwartaal hoge sociale bijdragen betalen. Indien de inkomsten wat tegenvallen, dan is dat vaak financieel moeilijk voor een ondernemer, maar gelukkig kan men dan een vrijstelling aanvragen.
Weet u nu al dat u dit jaar wellicht minder zal verdienen dan drie jaar geleden, dan kunt u, zoals u weet, een vermindering vragen van uw voorlopige sociale bijdragen. Verdient u minder dan € 13.847,39 per jaar (cijfer voor 2019), dan moet u als zelfstandige in hoofdberoep nog altijd een kwartaalbijdrage van € 731,33 betalen. Gelukkig kunt u in echt benarde tijden hiervoor een volledige vrijstelling vragen.
Tot 2019 moest u daarvoor bewijzen dat u in een staat van behoefte verkeerde, maar dat was een vaag begrip. Een nieuwe regeling sinds 2019 voorziet een nieuw criterium. Sinds dit jaar kunt u een volledige vrijstelling bekomen van uw sociale bijdragen als u aantoont dat u zich in een tijdelijke, moeilijke financiële of economische situatie bevindt. De criteria die daarbij gelden, zijn een daling van uw inkomsten, maar ook het feit dat uw activiteit tot een crisissector behoort en gevallen van overmacht (zoals ziekte) spelen eveneens een rol.
U heeft 12 maanden de tijd om een aanvraag in te dienen bij uw sociale kas, te rekenen vanaf de eerste dag van het kwartaal volgend op het kwartaal waarvoor u een vrijstelling aanvraagt. Die aanvraag zal voortaan onderzocht worden door het RSVZ zelf en niet langer door een aparte commissie. Zij nemen een voorlopige beslissing. U kunt desgevallend gevraagd worden om gehoord te worden, weliswaar binnen de 12 werkdagen vanaf de kennisgeving van de voorlopige beslissing. Laat u die termijn passeren, dan wordt de beslissing definitief. U kunt dan altijd nog wel in beroep gaan bij de beroepscommissie binnen de maand na de kennisgeving van de definitieve beslissing.
In geval van faillissement, een collectieve schuldenregeling of een gerechtelijke reorganisatie, of als uw zaak getroffen is door een natuurramp, brand, vernieling of zo u zelf een allergie heeft, hoeft u alvast de financieel moeilijke situatie niet te bewijzen. Hetzelfde geldt als u een leefloon ontvangt. Het RSVZ kan wel een tegenbewijs leveren.
Indien de aanvraag wordt goedgekeurd, dan kunt u een vrijstelling krijgen van de bijdragen die nog niet betaald zijn, maar wel reeds verschuldigd waren bij de aanvraag.
Uw opgebouwde rechten inzake sociale zekerheid blijven volledig behouden, met uitzondering weliswaar van uw pensioenrechten. De vrijstelling is bovendien definitief.
Een vrijstelling voor toekomstige bijdragen is niet mogelijk. Daarvoor kunt u dan eventueel later opnieuw een aanvraag indienen. Het kan dus gaan om de voorlopige bijdragen, maar ook om regularisatiebijdragen die volgen wanneer het sociaal verzekeringsfonds over de definitieve beroepsinkomsten van een bepaald jaar beschikt.
Er wordt ook automatisch rekening gehouden met de vrijstelling van regularisatiebijdragen wanneer vooraf een vrijstelling van de voorlopige bijdragen toegekend werd. Het is dus niet zo dat dat nadien opnieuw bekeken wordt.